Абай Құнанбайұлы

Абай Құнанбаев (шын аты – Ибрагим) – қазақ халқы арасында алты жолды, сегіз жолды сөздерді алғаш қолданған ұлы ақын, аудармашы.
Абай Құнанбаевтың өмірбаянын болашақ ұлы ақынның 1845 жылы 29 шілдеде (10 тамыз) Қазақстанда дүниеге келгенінен бастау керек. Ол ақсүйектер отбасында өсті. Бала орыс мектебі мен Семей медресесінде жаңа білім алды. Бірінші сыныпта оқып жүргенде оның бойында әдебиетке деген сүйіспеншілік пайда бола бастады. Оны немересін Абай деп атаған әжесі Зере, сондай-ақ бала әзілге деген сүйіспеншілігін мұра еткен анасы Ұлжанның қолында өсірді. Екеуі де Абайға халық ауыз әдебиетінің бар байлығын ашты.
Әкесі Абайды 13 жасында отағасының міндетіне дағдыландыра бастайды. Бірақ 28 жасында Абай мұны тоқтатып, барлық бос уақытын шығармашылыққа арнады.
Ақын өмірінің жастық шағы тағылымға толы болды. Бұл кезде Абай шешендік өнерді түсінуге, сондай-ақ өз халқының салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын тереңірек білуге ​​ұмтылды. Ертегішілерден, ақындардан, халық поэзиясынан тыңдады. Сөйтіп, олардың тәжірибесі мен шеберлігін бойына сіңіріп, өз бетінше өлең шығаруға кірісті.
Алғашқы поэтикалық жолдарды, оның ішінде «Жаз – шуақ мезгіл» деп аталатын жауһар туындыларының алғашқысын өз атымен емес, досы Көкбай Жаңатайұлының атымен 1889 жылы «Дала уалаяты» газетінде жариялайды. Осыдан кейін ол досына ақша төлеп, жұмысына өз атын қайтарды.

Негізгі жетістіктер

Ақын 40 жасында ғана өзінің алғашқы байыпты өлеңдері мен поэмаларын жасай бастайды. Абайдың аудармашылық қызметі лирика шығармалары сияқты кең тарады. Махаббат тақырыбы басым болған өлеңдер де жазған. Оның өлеңдерінде реалистік образдар да, сиқыр элементтері де болған («Әзім хикаясы», «Масғұт»).

Сонымен қатар оның «Ескендір» шығармасының сюжетін басқа ақындар да өз шығармаларында пайдаланған.
Абай жалпы 170-тен астам өлең шығарды, олардың кейбірін орыс ақындары (атап айтқанда, Лермонтов «Таулар түн тыныштығында ұйықтайды» деген шығармасын орыс тіліне қайта жазды («Горный верки спят в земле ночь»). ).Абай орыс және еуропалық ақындардың шығармаларын аударды, осылайша олардың халқын олардың мұрасымен таныстырды.
Ол қазақ әдебиетіне жаңа рифмаларды, өлең өлшемдерін енгізді, сонымен қатар бүгінгі күнге дейін өзінің танымалдылығын сақтаған бірнеше ондаған әуендер жасады. Оның қазақ елі үшін тарихи маңызы зор, көрнекті туындыларды замандастары да қастерлейді. Абай төңірегіне көптеген талантты шәкірттерді жинады, олардың ішінде оның ұлдары мен туыстары болды. Шығармаларды жасау кезінде ол қағазға түсірмегендіктен, олардың көпшілігі сақталмаған.