Монографияда XVIII-XIX ғасырлардағы патшалық Ресейдің Қазақстанды мәдени-рухани отарлау саясатының тарихы, мұрағат қорларының деректері негізінде жан-жақты баяндалған. Мәдени-рухани отарлау саясатының негізгі бағыттары сараланған. Кіші жүз мәліметтері мысалында елдегі бас көтерген төре-сұлтан тұқымдары мен қазақ зиялыларының отаршылдық саясатқа қарсы әркеттері, олардың ұлты үшін сіңірген еңбектеріне талдау жасалған. Еңбек тарих мамандығының студенттері, магистранттар мен ізденушілерге, сол сияқты тарихқа ден қойған көпшілік қауымға арналған.